INLEIDING
VPD staat voor dampdruktekort en wordt weergegeven in kPa (kilo Pascal). De relatieve vochtigheid van het blad is altijd 100 %. Als de rv van de omgevingslucht lager is dan 100 % dan kan een blad dus verdampen en zichzelf koelen. Is de rv van de omgeving ook 100 % dan valt er voor het blad niets te verdampen en vormt zich condens/dauw op het blad. De rv van de omgeving moet dus altijd lager zijn dan 100 %, maar ook weer niet te laag. Stel dat die rv 10 % is dan verdampt het blad meer vocht dan de wortels kunnen aanvoeren: de huidmondjes op het blad sluiten zich en de plant krijgt als het ware koorts. Doordat er niet verdampt wordt, overstijgt de bladtemperatuur de omgevingstemperatuur en kan verbranding van het blad een gevolg zijn.
Dus zowel een te hoge rv -condensvorming/schimmel- als een te lage rv - bladverbranding is ongewenst.
In de professionele kasteelt wordt onder meer gestuurd op een VPD met en kPa tussen de 0.85 en 0.95 %. In de kas worden echter C3-planten gekweekt. Cannabis is evenwel een C4-plant. Het onderscheid tussen beide is dat bij een C4-plant geen lichtverzadiging kan optreden. Het zou mijns inziens interessant zijn 2 identieke proefopstellingen te maken waarbij bijvoorbeeld wordt gestuurd op een kPa van 0.95 en een kPa van bijvoorbeeld 1.25
Om het begin van een eventuele discussie overzichtelijk te houden heb ik in de inleidingde omgevingstemperatuur- waarmee ook nog rekening moet worden gehouden even buiten beschouwing gelaten:die komt in de volgende rubriek aan de orde. De correlatie tussen omgevingstemperatuur, bladtemperatuur en de rv van de omgeving om tot een juiste kPa te komen is terug te vinden in een VPD-calculator.
DE CORRELATIE TUSSEN DE OMGEVINGSTEMPERATUUR EN DE RV VAN DE OMGEVING EN DE KPA.
Racker geeft in zijn topic Wat is VPD aan dat een kPa tussen de 0.85 en 0.95 (in de tuinbouw) als uitgangspunt dient. In een ander topic op een andere site maakt hij de terloopse opmerking dat bij cannabis de kPa wellicht wat hoger kan zijn. Naar mijn oordeel zou dit best kunnen, immers in de kas worden C3-planten geteeld en cannabis is een C4-plant. Cannabis heeft dus geen hinder van lichtverzadiging en vraagt wellicht om een wat hogere kPa. Toch leidt onverkorte toepassing van zijn standpunt tot een aantal vreemde uitkomsten. Dit komt aan het licht zodra je de rv in de berekeningen meeneemt. (uitgangspunt rv-groeiweken 75 %, rv-bloeiweken 60 % en rv-afbloeiweken 50 %) Ik zal dat verduidelijken met een aansturing tot kPa-waarden in de buurt van 0.95 en 1.25.
-temperatuur 28 C, rv 75 %, uitkomst kPa: 0.94 (groeiweken)
-temperatuur 20 C, rv 60 %, uitkomst kPa: 0.93 (bloeiweken)
-temperatuur 16 C, rv 50 %, uitkomst kPa: 0.91 (afbloeiweken)
Om de kPa in de buurt van de 0.95 te houden moet naarmate het kweekproces vordert de temperatuur dus 12 graden dalen. Dat lijkt me niet logisch, omdat in de (sub-)tropen de temperatuur ook geen 12 graden daalt naarmate het kweekproces vordert.
Hierna volgt de uitkomst bij het sturen op een kPa van 1.25.
-temperatuur 32 C, rv 75 %, uitkomst kPa: 1.19 (groeiweken)
-temperatuur 25 C, rv 60 %, uitkomst kPa: 1.26 (bloeiweken)
-temperatuur 21 C, rv 50 %, uitkomst kPa: 1.24 (afbloeiweken)
Ook hier moet de temperatuur dus sterk naar beneden om een kPa van ongeveer 1.25 aan te houden.
Als er dus uitgegaan wordt van de kPa en de gangbare kweekmethode om de rv naarmate het kweekproces vordert te verlagen wordt de temperatuur de variabele. Echter bij een rv van 50 % bedraagt de daarmee corresponderende temperatuur aan het eind van de rit 16 C (bij een kPa van 0.95). Bij een kPa van 1.25 hoort aan het eind van de rit een temperatuur van 21 C.
CONCLUSIE
Vorenstaande wijst uit dat zodra de rv omlaag gaat dat de temperatuur eveneens moet dalen om de gewenste kPa aan te houden. Echter, afbloeien bij 16 C of 21 C lijkt me niet logisch. Immers in de vrije natuur gebeurt dit eveneens niet. Zou het niet zo zijn dat het aanhouden van een vaste rv in de bandbreedte van 70 % tot 75 % bij een temperatuur van ongeveer 27 C gedurende het gehele kweekproces beter is dan een dalende rv naarmate het kweekproces vordert?
SLOTOPMERKINGEN
1
Ik onderken dat de gangbare mening is, dat naarmate het kweekproces vordert de rv omlaag moet ter voorkoming van toprot. Echter, toprot/schimmelvorming treedt in belangrijke mate op bij een vochtig gewas.(condens, dauw op de plant). Met een goede zwenkventilator en afzuiger valt dit probleem wel op te lossen. Voorwaarde daartoe is wel het gebruik van een luchtbevochtiger om de rv op ongeveer 70 % te houden.
2
In de professionele teelt wordt niet alleen gestuurd op omgevingstemperatuur maar ook op gewastemperatuur met een planttemperatuur camera. Dit laatste heb ik nog niet in dit relaas betrokken.
.
Dan kon je mijn opmerking dat je de hele cyclus -bij een rv van 65 % en een temperatuur van naar ik aanneem 27 C- met een kPa van 1.24 hebt gewerkt waarschijnlijk ook niet plaatsen. We zullen het maar op een Babylonische spraakverwarring houden.
Comment